Γερμανικές εκλογές: Οικονομική και πολιτική κρίση στο «κόκκινο»

Αναδημοσίευση από την Εργατική Πάλη Μαρτίου 2025

Με την επαναχάραξη της τακτικής του αμερικανικού ιμπεριαλισμού από το επιτελείο Τράμπ και τις αστικές δυνάμεις που τον στηρίζουν, οι παγκόσμιοι συσχετισμοί αλλάζουν ραγδαία και απειλούν ειδικά την ΕΕ και την γερμανική ατμομηχανή της με οριστική συντριπτική υποβάθμιση. Η επιδείνωση της παγκόσμιας ανάπτυξης/οικονομίας από την διαρκή κρίση, ειδικά μετά το 2008, και τις ισχυρές υφέσεις από την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία, οδήγησαν την Γερμανία σε πρωτοφανή οικονομική στασιμότητα/ύφεση. Το 2025 για 4η χρονιά θα κινηθεί σε μηδενική ή αρνητική ανάπτυξη. Με διαρκή πτώση της βιομηχανικής παραγωγής, του τομέα παραγωγής μηχανημάτων, των χημικών και φαρμακευτικών προιόντων, ειδικά της αυτοκινητοβιομηχανίας που είναι και κινητήριος δύναμη δεκάδων συναφών τομέων.

 Τα κέρδη BMW και Mercedes μειώνονται τα τελευταία τρίμηνα από 54% έως 84% , ενώ η VW ανακοινώνει 30.000 απολύσεις για τα επόμενα χρόνια. Αυτά ως αποτέλεσμα της συνεχούς συρρίκνωσης των γερμανικών εξαγωγών ειδικά προς τις ΗΠΑ (παραμένει όμως η μεγαλύτερη αγορά τους). Οι πτωχεύσεις εταιρειών αυξήθηκαν κατά 40% το 2024 (11.000 πτωχεύσεις μόνο το πρώτο 6μηνο του 2024) ενώ 3 εκατ. μικρές επιχειρήσεις είναι στα όρια χρεοκοπίας.

Εξαίρεση αποτελούν οι εταιρείες της πολεμικής βιομηχανίας που συνεργάζονται με τον γερμανικό στρατό και ξεκοκαλίζουν το πρώτο πακέτο των 100 δισ. για την άμυνα και ετοιμάζονται για τα επόμενα. Δεν αλλάζουν όμως την γενική εικόνα κατάπτωσης, που όλο το φάσμα των πολιτικών κομμάτων του συστήματος από την άκρα δεξιά ως την «αριστερά» προσπαθούν να την κρύψουν με ατζέντα συζήτησης το μεταναστευτικό, την ασφάλεια, την υπεράσπιση της Ουκρανίας. Αυτό, τη στιγμή που το 83% των Γερμανών ψηφοφόρων δήλωνε πως πρώτο του θέμα ήταν η οικονομία!

Οι ανακοινώσεις των γερμανών βιομήχανων συγκεκριμενοποιούν τις οικονομικές εξελίξεις. Προβλέπουν μείωση 190.000 θέσεων στην αυτοκινητοβιομηχανία ως το 2035 και λόγο της πολιτικής δασμών/αντιδασμών που επικρατεί με τον Τραμπ, απώλεια 300.000 θέσεων εργασίας συνολικά. Αυτό τη στιγμή που η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα δεινοπαθούν από την ακρίβεια, την καθήλωση των μισθών, την μείωση των κοινωνικών δαπανών.

Η ανεργία τον Ιανουάριο του 2025 έκανε ρεκορ δεκαετίας με 6,4%, τα ενοίκια από το 2010 αυξήθηκαν κατά 64%, το κόστος ενέργειας και μεταφορών εκτοξευτήκανε μαζί με όλα τα βασικά αγαθά. Αποτέλεσμα 17,5 εκατ. Γερμανοί να ζουν στο όριο της φτώχειας, ενώ 1 στους 5 φοβάται άμεσα για τη θέση εργασίας του.

Αυτή η κατάσταση οδήγησε και στην αύξηση των ταξικών αγώνων και απεργιών. Το 2023 καταγράφηκε ρεκόρ απεργιών με 312 σε όλους τους κλάδους και υπάρχει και μαζικοποίηση των διαδηλώσεων είτε εργατικών συνδικάτων, είτε αγροτών, είτε αντιφασιστών. Οδηγεί και στην αύξηση της αμφισβήτησης των κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων και ανατροπή των εκλογικών ισορροπιών την τελευταίων δεκαετιών.

Εκλογές εκτάκτου ανάγκης

Από την εκλογή του Τραμπ τον Νοέμβριο και την αναμενόμενη αλλαγή της πολιτικής Μπάιντεν στο Ουκρανικό, η γερμανική τρικομματική κυβέρνηση (Σοσιαλδημοκρατών SPD – Πράσινων GRUNE – Φιλελεύθεροι FPD) κατέρρευσε και προκηρύχθηκαν εκλογές για τον Φεβρουάριο του 2025. Η άκριτη και άνευ όρων υποστήριξη Γερμανίας και ΕΕ σε ΗΠΑ/Ουκρανία, που στοίχισε πάνω από 200 δισ. μόνο στη γερμανική οικονομία και καταρράκωσε το βιοτικό επίπεδο όλων των λαών της Ευρώπης, αποδείχτηκε μια πλήρως αποτυχημένη στρατηγική που εξουθένωσε την Ευρώπη αντί για τη Ρωσία και με την αλλαγή Τραμπ την μετατρέπει σε νούμερο ένα υποψήφιο θύμα για σφαγή στην νέα όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, εμπορικών και πολεμικών. Αυτές οι γεωπολιτικές και οικονομικές εξελίξεις «σφράγισαν» τις εκλογές πάρα την προσπάθεια αποπροσανατολισμού της συζήτησης.

Αποτελέσματα

(Η Γερμανική βουλή έχει 630 έδρες και όριο εισόδου το 5%) 1ο : CDU – Χριστιανοδημοκράτες με 28.52% και 208 έδρες. + 4.4% από το 2021, αλλά το χαμηλότερο ιστορικά ποσοστό τους ως πρώτο κόμμα. Σχεδιάζουν την μείωση της φορολογίας για τις επιχειρήσεις κατά περίπου 20 δισ. Την ενίσχυση του «ταμείου άμυνας» με ακόμα 200 δισ. Τη δραστική περικοπή κοινωνικών δαπανών για υγεία, συντάξεις, επίδομα ανεργίας κ.ά. Την αυστηροποίηση του ποινικού δικαίου και αύξηση ελέγχου με κάμερες αυτοματοποιημένης αναγνώρισης προσώπου. Απελάσεις μεταναστών και προσφύγων.

2ο : Afd (εναλλακτική για τη Γερμανία). 20.8% και 152 έδρες. +10.4% από το 2021 και πρώτο σε όλη την ανατολική Γερμανία. Οι νικητές των εκλογών με διπλασιασμό του ποσοστού τους. Εκμεταλλεύτηκε τη θέση για ειρήνευση στην Ουκρανία ώστε να προσεγγίσει λαϊκά στρώματα. Στρέφει το μένος της εργατικής τάξης κατά των μεταναστών και όχι ενάντια στο πραγματικό εχθρό/πρόβλημα, τους Καπιταλιστές. Υποστηρίζει το Ισραήλ και χαρακτηρίζει τον Χίτλερ «κομμουνιστή» προσπαθώντας να αποκρύψει/θολώσει την ναζιστική του καταγωγή. Είναι το «αγαπημένο παιδί» του Μάσκ και του Τραμπ, προφανώς εκφράζοντας μερίδες του γερμανικού κεφαλαίου που βλέπουν την επιβίωσή τους δίπλα στο σχέδιο Τραμπ. Όπως οι ακροδεξιοί σε όλες τις χώρες βρίσκει απήχηση σε δυσαρεστημένα στρώματα κυρίως νεολαίας και εργαζομένων με χαμηλό εκπαιδευτικό πρόσημο, από φτωχές περιοχές (βλ. Ανατολική Γερμανία) που όμως δεν προσδιορίζονται ως ναζί ή φασίστες. Αυτός ο κίνδυνος όμως από τον σκληρό του πυρήνα ελλοχεύει.

3ο : SPD – Σοσιαλδημοκράτες. 16.41% και 120 έδρες. –  9,3% από το 2021 και χειρότερό τους εκλογικό αποτέλεσμα ιστορικά. Αποδείχτηκαν ακόμη μια φορά άξιοι υπηρέτες του γερμανικού κεφαλαίου, ακραίοι φιλοσιωνιστές, αντιρώσοι και υπέρμαχοι σκληρής καταστολής, ειδικά των αντιπολεμικών κινητοποιήσεων. Θα αποτελέσουν τον συνεργάτη της επομένης κυβέρνησης του CDU.

4ο : GRUNE – Πράσινοι. 11,6% και 85 έδρες. – 3,11% από το 2021. Κυβερνητικό δεκανίκι κάθε χρήσης, αντιδραστικό και φιλονατοϊκό.

5ο : Die Linke – Αριστερά. 8.77% και 64 έδρες. + 3,91% και πρώτη δύναμη στο Βερολίνο με 31,7%. Αριστερό ρετάλι/εταίρος κυβερνήσεων σε διάφορα κρατίδια. Φιλονατοϊκό, καταγγέλει ως αντισημίτες τους φιλοπαλαιστίνιους, στηρίζει τους τζιχαντιστές στη Συρία. Διασώθηκαν εκλογικά από την νέα τους αρχηγό που έκανε καμπάνια εστιασμένη ενάντια στο Αfd και συγκέντρωσε ψήφους αντιφασιστών.

6ο : BSW – Συμμαχία Σάρα Βάγκενχεντ. 4,97% – 0 έδρες. Διάσπαση του Die Linke με φιλορωσική τοποθέτηση και αντιμεταναστευτική ρητορική. Δεν μπήκε στο κοινοβούλιο.

7ο : FDP – Ελεύθεροι Δημοκράτες 4.35%. Εκτός βουλής.

Άλλα μικρότερα κόμματα πήραν 4.44%. Το DKP (ΚΚ Γερμανίας) μαζί με τον αδελφό του, ΚΚΕ καλούσαν για Άκυρο. Η συμμετοχή έσπασε ρεκόρ με 82,5%.

Οι μετεκλογικές διεργασίες στοχεύουν σε κυβερνητική συνεργασία CDU-SPD, ενώ ήδη με την προηγούμενη βουλή ψήφισαν τον προϋπολογισμό του 2025, άκρως αντιλαϊκό, με μείωση 8 δισ. για υγεία, 2 δισ. για συντάξεις, 5 δισ. για επιδόματα ανεργίας και πολλές άλλες περικοπές για επιδόματα κατοικίας, στήριξη ΑΜΕΑ κ.ά.

Το CDU πέρασε στο κοινοβούλιο και αντιμεταναστευτικό ψήφισμα με τους ψήφους του Afd, μια ντε φάκτο συνεργασία που θεωρήθηκε πρωτοφανής μετά τον Β΄ Π.Π. Όμως όταν κατέβασαν νόμο για δραστικό περιορισμό του ασύλου στο κοινοβούλιο, αυτός δεν πέρασε πάρα την αναμενόμενη πλειοψηφία CDU και Afd υπερ του. Παρέμβαση της Μέρκελ κατά της σύμπραξης με το Afd, «αφαίρεσε» κάποιους βουλευτές από τα υπερ και το νομοσχέδιο απορρίφθηκε, δείχνοντας και το βάθος των ενδοαστικών διχογνωμιών για την πολιτική που θα ακολουθήσει ο γερμανικός καπιταλισμός. Εκατοντάδες χιλιάδες που διαδήλωσαν σε όλη την Γερμανία ενάντια στην συνεργασία με το Afd, είναι ένα ανάχωμα στη διείσδυση της Ακροδεξιάς στα κυβερνητικά κλιμάκια, πάρα την δηλωμένη ετοιμότητά τους να συζητήσουν κυβερνητικές συνεργασίες. Αν όμως οι μάζες που κινητοποιούνται δεν υιοθετήσουν ένα πολιτικό πρόγραμμα σωτηρίας από την καπιταλιστική κρίση υπερ των εργαζομένων και σε βάρος του κεφαλαίου, η πορεία στρατιωτικοποίησης και αυταρχοποίησης της Γερμανίας θα συνεχιστεί, με αφαίρεση εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων και προετοιμασία για νέους καταστροφικούς πολέμους.