Στρατιωτικός επανεξοπλισμός της ΕΕ: Αγριανθρωπισμός και παράνοια
Αναδημοσίευση από την Εργατική Πάλη Απρίλιος 2025
ReArm Europe
Στις 4 Μάρτη η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα στρατιωτικού επανεξοπλισμού της ΕΕ. Το πρόγραμμα λόγω διαφόρων αντιρρήσεων μετονομάστηκε σε Readiness 2030 και είναι ύψους 800 δισ. Ευρώ. Τα 150 δισ. θα προέρθουν από κοινό δανεισμό της ΕΕ και θα διανεμηθούν σε κράτη μέλη για την υλοποίηση κοινών ευρωπαϊκών προγραμμάτων ενώ τα άλλα 650 δισ. θα είναι προγράμματα που θα υλοποιήσουν τα κράτη μέλη, δανειζόμενα το κάθε ένα ξεχωριστά. Επιπλέον αποφασίστηκε: α) αναστολή της οροφής του 3% του ΑΕΠ στα ελλείμματα των προϋπολογισμών των κρατών, τουλάχιστον μέχρι ένα επιπλέον 1,5% του ΑΕΠ τους, β) αναπροσανατολισμός των κονδυλίων του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού σε στρατιωτικά προγράμματα, που επειδή ο κύριος όγκος τους αφορά τις αγροτικές επιδοτήσεις, σημαίνει την πλήρη κατάργηση της αποδυναμωμένης πλέον Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και πρακτικά το ξεκλήρισμα των ευρωπαίων αγροτών, γ) την άρση των περιορισμών της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕ) και την ελευθερία να διαθέτει δάνεια προς στρατιωτικές επενδύσεις, δ) την κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων για επενδύσεις σε στρατιωτικούς εξοπλισμούς.
Η παράνοια του στρατιωτικού εξοπλισμού
Οι στόχοι αυτού του προγράμματος, όπως τέθηκαν από την φον ντερ Λάιεν, είναι δύο: η στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας λόγω της αποχώρησης των ΗΠΑ και η αντιμετώπιση της ρωσικής εισβολής. Και οι δύο στόχοι στερούνται κάθε λογικής. Καταρχάς, η υλοποίηση αυτών των επενδύσεων θα απαιτήσει 3-4 χρόνια ενώ η αμετάκλητη ήττα της Ουκρανίας είναι θέμα μόνο μερικών μηνών, συνεπώς ο επανεξοπλισμός δεν πρόκειται να αντισταθμίσει σήμερα την αποχώρηση των ΗΠΑ και έτσι δεν θα αλλάξει σε τίποτε την έκβαση του ρωσο-ουκρανικού πολέμου. Δεύτερον, το πρόγραμμα ονομάζεται Readiness 2030, δηλαδή «Ετοιμότητα το 2030», γιατί υποτίθεται το 2030 θα εισβάλλει η Ρωσία στην Ευρώπη, πράγμα που επίσης στερείται κάθε λογικής. Στην πραγματικότητα, η ανησυχία της ΕΕ δεν είναι και εντελώς αβάσιμη, όχι γιατί θα καταλάβει η Ρωσία τις Βρυξέλες το 2030 αλλά γιατί οι λιγούρηδες ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές από κει που ετοιμάζονταν να λεηλατήσουν την Ρωσία και τις περιφερειακές της χώρες έφτασαν με τη διαφαινόμενη νίκη της Ρωσίας να ανησυχούν για την επιρροή πλέον της Ρωσίας πάνω σε διάφορες χώρες της ΕΕ και της Ευρώπης. Όπως και να ‘χει, δεν μπορεί να αποτελεί απάντηση σε αυτές τις ανησυχίες ένας στρατιωτικός επανεξοπλισμός. Τρίτον, αυτός ο επανεξοπλισμός δεν είναι της ΕΕ αλλά των διαφόρων κρατών μελών της, που έχουν και διαφορετικές πολιτικές. Αλλά ακόμη κι αν ήταν κοινός, για να έχει κάποιο νόημα θα προϋπέθετε έναν ευρωπαϊκό στρατό, που με τη σειρά του θα προϋπέθετε μια κοινή εξωτερική πολιτική, δηλαδή ένα ευρωπαϊκό κράτος και μια ευρωπαϊκή πολιτική ενοποίηση, πράγματα που μόνο σαν όνειρο καλοκαιρινής νυχτός φαντάζουν σήμερα. Τέταρτον, η ΕΕ έχει χάσει την κούρσα των στρατιωτικών εξοπλισμών. Είναι αδύνατο να φθάσει σε εύλογο χρονικό διάστημα, τις στρατιωτικές δυνατότητες (από πυρηνικά μέχρι δορυφόρους, από τεχνητή νοημοσύνη μέχρι πλοία και αεροπλάνα, κ.ο.κ.) της Ρωσίας, της Κίνας και των ΗΠΑ. Εξάλλου αυτό το πρόγραμμα αφορά μόνο συμβατικούς εξοπλισμούς. Πέμπτο, αυτός ο άνισος στρατιωτικός επανεξοπλισμός της ΕΕ, και μάλιστα με στόχο τη Ρωσία, κινδυνεύει να τις φέρει σε αντιπαράθεση όχι μόνο με τη Ρωσία και την Κίνα αλλά και με τις ΗΠΑ, κι ακόμη χειρότερα να ξυπνήσει μνήμες του παρελθόντος, δηλαδή την καχυποψία μεταξύ των διαφόρων αστικών τάξεων της ΕΕ, και έτσι να οδηγήσει πρόωρα στη διάλυση της ΕΕ.
Ο αγριανθρωπισμός του στρατιωτικού επανεξοπλισμού
Αν αυτός ο στρατιωτικός επανεξοπλισμός δεν έχει ένα νόημα μια που δεν πρόκειται να αναστρέψει την γεωστρατηγική και γεωπολιτική υποβάθμιση της ΕΕ, τότε για ποιο λόγο γίνεται; Ο μόνος λόγος που μπορεί να υπάρχει –χωρίς κανένας να αποκλείει τις διάφορες φαντασιώσεις του πολιτικού προσωπικού της ΕΕ—είναι ο λεγόμενος «στρατιωτικός κεϊνσιανισμός» ή, για να είμαστε ακριβείς η άγρια επίθεση απέναντι στο ευρωπαϊκό εργατικό κίνημα.
Στην πράξη, αν προχωρήσει ο στρατιωτικός επανεξοπλισμός θα σημάνει τον τριπλασιασμό ή και τετραπλασιασμό των 800 δισ. ευρώ: π.χ. οι επενδύσεις των ιδιωτικών κεφαλαίων σε στρατιωτικούς εξοπλισμούς ή ο δανεισμός επιχειρηματιών ή κρατών από την ΕΤΕ, μπορούν να γίνουν μόνο αν υπάρχουν εξασφαλισμένα κρατικά συμβόλαια, γιατί μόνο το κράτος μπορεί να διασφαλίσει την αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού. Επιπρόσθετα σε αυτά τα ποσά υπάρχουν και οι ιδιαίτεροι στρατιωτικοί εξοπλισμοί του κάθε κράτους. Ήδη η Γερμανία ανακοίνωσε ένα τεράστιο πρόγραμμα για την επόμενη δεκαετία, ύψους 1 τρισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 500 δισ. θα αφορούν καθαρά στρατιωτικούς εξοπλισμούς και τα άλλα 500 δισ. θα κατευθυνθούν στις υποδομές, όχι γενικά αλλά μόνο σε εκείνες που εξυπηρετούν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις (δρόμοι, γέφυρες, σιδηροδρομικές γραμμές, κ.α. για την εξυπηρέτηση της μετακίνησης στρατευμάτων και στρατιωτικού υλικού). Το πρόγραμμα αυτό ανέρχεται στο 2% του ΑΕΠ της Γερμανίας, και προφανώς θα είναι επιπρόσθετο των ήδη υπαρκτών στρατιωτικών δαπανών της.
Από που θα αντληθούν όλα αυτά τα χρήματα; Η φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι θα αντληθούν μέσω δανεισμού. Αλλά ήδη πολύ πριν από αυτήν ο Ρούτε, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, είχε ξεκαθαρίσει ότι θα αντληθούν μέσω της μείωσης των δαπανών σε υγεία, σε παιδεία και σε ασφάλιση. Όπως και να ‘χει, ο σχεδιασμός είναι τις στρατιωτικές δαπάνες να τις πληρώσει η εργατική τάξη. Είτε αντληθούν τα ποσά αυτά ως δάνεια είτε όχι. Είναι προφανές ότι μια αύξηση των χρέους διαφόρων χωρών, ακόμη και της Γερμανίας που είναι σε μια σχετικά καλύτερη κατάσταση σε σχέση με άλλα κράτη μέλη (Ιταλία, Ελλάδα, Γαλλία, κ.α.), θα οδηγήσει σε αύξηση τόσο του χρέους όσο και των επιτοκίων, που με τη σειρά της θα οδηγήσει είτε σε χρεοκοπίες είτε σε άγρια μνημόνια. Στο τέλος της ημέρας είτε με δάνεια είτε με αναπροσανατολισμό των δαπανών των κρατικών προϋπολογισμών, το κόστος των εξοπλισμών θα σημάνει την κατάργηση της υγείας, παιδείας και κοινωνικής ασφάλισης.
Το πρόγραμμα στρατιωτικού επανεξοπλισμού της ΕΕ είναι η ύστατη λύση, ανορθόλογη και αγριανθρωπική, για τις ευρωπαϊκές μπουρζουαζίες. Στοχεύουν σε μια άμβλυνση της κρίσης τους και της υποβάθμισής τους (που τείνει να πάρει χαρακτηριστικά κατάρρευσης) μέσω της άγριας και ολοκληρωτικής επίθεσης απέναντι στους ευρωπαίους εργαζόμενους. Και σε αυτό το σχέδιό τους βρίσκουν σύμφωνο όλο το πολιτικό φάσμα της ΕΕ, από δεξιά μέχρι «αριστερά». Οι μόνοι που διαφωνούν είναι οι ακροδεξιοί όχι γιατί αντιτίθενται στην στρατιωτικοποίηση και στους εξοπλισμούς αλλά γιατί συμβαδίζουν με τον Τραμπ. Και όταν οι ακροδεξιοί αντιμετωπίζονται με εκλογικούς αποκλεισμούς (Ρουμανία, Γαλλία, κ.α.) μπορεί να καταλάβει κανείς τι επιφυλάσσουν για τις πολιτικές ελευθερίες του εργατικού κινήματος.
